Eusko Jaurlaritzaren Pezeta Aleak – Prentsak, Baporeak eta Komisioak

3 Comments / Eusko Jaurlaritza /

Hilabete pare bateko etenaldia izan dut blog honen sarrera berri bat idatzi aurretik. Etenaldi honetan etxez aldatu gara. Munitx inguruetara gerturatu asmoan, aspalditik gabiltz etxetxo bat eraikitzeko lanetan eta azkenean iritsi da etxetxo horretan bizitzeko garaia. Euskal Herrian trakets eta nahaspilatuak garenaren eta Alemania eraginkortasunaren herrialdea denaren irudia dutenei, gustora erakutsiko nizkioke nire pasadizoak…baina hori […]

Eusko Jaurlaritzaren Pezeta Aleak – Prentsak, Baporeak eta Komisioak Read More »

Nafar Arazoaren Islada Txanpongintzan – 2. Atala

3 Comments / Nafarroako Erresuma /

Lehen atalean, Pernando Faltsutzailearen eraso eta konkistak sortutako erresumaren zatiketa aztertu genuen eta nola bai Iparraldean, Labrit familiak eta hauen borboi ondorengoek, bai hegoaldean Pernando Trastamaratarrak eta bere austriatar ondorengoek, botere zilegitasun mezuak, landutako txanponen bidez indartzen sahiatu ziren. Pirineotako bake hitzarmenak (1659) beste ondorio ustekabeko bat izan zuen, Luis XIV.aren eta Felipe IV.aren alaba

Nafar Arazoaren Islada Txanpongintzan – 2. Atala Read More »

Nafar Arazoaren Islada Txanpongintzan – 1. Atala

3 Comments / Nafarroako Erresuma /

Dagoeneko gauza jakina izan beharko luke Pernando katoliko deitutako Aragoiko erregeak Nafarroako erresuma erasotu eta konkistatu zuela 1512.garren uztailean. Erasoa, Gaztelako erresumako tropekin egin zuen hala ere, Pernando usurpatzaile deitu beharko genuena, bere alaba Juana erreginaren erregeorde bait zen aldi berean Gaztelako erresuman. Hasiera batean, Pernandok aita santuaren bulda bat faltsutu zuen bere erasoa justifikatu

Nafar Arazoaren Islada Txanpongintzan – 1. Atala Read More »

Luis II – Azken Ezkutu Laurden Sobiranoak

1 Comment / Donapaleuko Txanponetxea, Luis II (1610-1643), Nafarroako Erresuma /

Garaialdia: Luis II. Nafarroako erregea, Luis XIII. Frantziako erregea Mota: Zilarrezko Ezkutu Laurdena Urtea: 1620 Txanpon-etxea: Donapaleuko txanponetxea Ertza: Irregularra Ertzaren Grabatua: ————– Metala: Zilarra, 917 milesima edo 11 dirutako zilegitasuna Diametroa: 29 mm Pisua: Ale honek 9,43 gr Kopurua: Ezezaguna 1620 urtean, 1619. urtean 50.707 ale landu ziren Txanpongintza: Mailu bidez Txanponetxeburua: Jean Pierre

Luis II – Azken Ezkutu Laurden Sobiranoak Read More »

Karlos VII-aren marabedi bakarra – Azken Mailu Dantza

2 Comments / Iruñako Txanponetxea, Karlos VII (1788-1808), Nafarroako Erresuma /

Garaialdia: Karlos VII. Nafarroako erregea, Karlos IV. Espainietako erregea Mota: Marabedia Urtea: 1789 Txanpon-etxea: Iruñako txanponetxea Ertza: Irregularra, txanponbudin edo kospel oktogonala Ertzaren Grabatua: ————– Metala: kobrea Diametroa: 19 mm Pisua: Ale honek 2,71 gr, nominalki 3,04gr inguru Kopurua: Ezezaguna, 1781. urteko gorteek 12.000 dukat, 4.704.000 ale marabediren lanketa eskatu zuten Txanpongintza: Mailu bidez Txanponetxeburua:

Karlos VII-aren marabedi bakarra – Azken Mailu Dantza Read More »

Euskal Txanponen Pisu eta Legea

3 Comments / Txanpongintza teknika eta xehetasunak /
Ferrer Bassa i taller. Escena de pesatge de monedes d’or amb un trabuquet o balança de plats triangulars. Salteri anglo-català de París, avui a la Biblioteca Nacional de França, 1333-1348. Fotografia del facsímil de l’obra editat per Moleiro editors. Biblioteca Joaquim Folch i Torres del Museu Nacional.

Baionako Euskal Museoak aurkezten dituen objektuen artean hiri honetako bost pisu patroi daude. Pisu horiek, pisu estandar gisa erabiltzeko asmotan udaletxean kokatu ziren 1788. urtean. Forma zilindrikoa dute eta goialdean zulo batek zeharkatzen dituzte, zuloan zehar eraztun mugikor bat kokatu ahal izateko. Zilindroaren aurpegietan Baiona hiriko armarriaren irudia azaltzen dute. Baionako Euskal Museoan gordetako Pisu

Euskal Txanponen Pisu eta Legea Read More »

Baionako Txanponetxeari begirada – 2. atala, Prentsak lanean

1 Comment / Baionako Txanponetxea, Kontextugune Historikoa /

1640. urte hamarkadan txanpon erreforma berri bat eman zen Frantziako erresuman. Erreforma honen barne, txanpon mota berriak sortu ziren, pisu eta balio berriekin. Baina horrez gain, mailu bidezko txanpon langintza debekatu eta Jean Varin-ek (edo Warin-ek) bultzatutako bolantezko prentsa bidezko txanpongintza derrigortu zen erresuma guztian. Helburua, honako honetan ere, txanpon aleen kalitatea hobetzea eta ondorioz

Baionako Txanponetxeari begirada – 2. atala, Prentsak lanean Read More »

Baionako Txanponetxeari begirada – 1. atala, Mailua kolpez kolpe

1 Comment / Baionako Txanponetxea, Kontextugune Historikoa /

Gaur egungo euskal lurraldeetan izandako txanponetxe emankor eta oparoena Baionako txanponetxea izan zen. XVI eta XVII. mendeetan zehar, Nafarroako erresumaren txanpongintzaren garrantzia eta oparutasuna txikiagotzen zen bitartean (bietan bai Nafarroa Garaian eta bai Behenafarroan), Baiona Frantziako txanponetxe garrantzitsuenetakoa izatera iritsi zen. Hala ere, Baionako txanponketak frantziar erregeen agintepean eta izenpean egin ziren einean, Nafar txanpongintzak

Baionako Txanponetxeari begirada – 1. atala, Mailua kolpez kolpe Read More »

Berdabio, Nafarroako Txanpon Faltsutzaile Bertsolaria

2 Comments / Nafarroako Erresuma, Pernando II (1746-1759) /

Atsegin dut Podcast-ak entzutea. Normalean historiaren eta historioen ingurukoak entzuten ditut. Euskarazko podcast-en artean, Kirmen Uriberen New Yorkeko Munduak, Paperezko Itsasoa, La Biblioteca Perdida-ren Iraganeko Kronikak eta Zuzeu Podcast-en Euskal Gaizkileak saioak entzuten ditut maiz. Ain zuzen ere, duela aste batzuk Euskal Gaizkileak saioaren „Berdabioko Atea“ emanaldia entzuten ibili nintzen. Eta zer arraio, historio honetan

Berdabio, Nafarroako Txanpon Faltsutzaile Bertsolaria Read More »

Joana Erreginaren Pau-ko Testoiak

Leave a Comment / Joana III (1555-1572), Nafarroako Erresuma /

Garaialdia: Joana III. Nafarroako erregina, Joana I. Bearneko Anderea Mota: Testoia Urtea: 1566 Txanpon-etxea: Pau-ko txanponetxea Ertza: Irregularra Ertzaren Grabatua: ————– Metala: Zilarra (898 milesima inguru,) Diametroa: 28 mm Pisua: 9.41 gr Kopurua: 1564 eta 1566 urteen artean 292.320 testoi eta testoi erdi Txanpongintza: Bolante prentsa bidez, zilarra errota bidez laminatua Txanponetxeburua: Étienne Bergeron (Ilargiaren

Joana Erreginaren Pau-ko Testoiak Read More »